سخنان پيامبر صلى اللَّه عليه و آله در آخرين لحظات عمرش به حضرت زهرا
سخنان پيامبر صلى اللَّه عليه و آله در آخرين لحظات:
گريه حضرت زهرا عليها السّلام هنگام وفات پيامبر صلى اللَّه عليه و آله، آل محمد عليهم السّلام منتخبين خدا در زمين، معرفى دوازده امام عليهم السّلام، كرامت خداوند به حضرت زهرا عليها السّلام، فضائل اختصاصى امير المؤمنين عليه السّلام، فضائل اختصاصى اهل بيت عليهم السّلام، درجات هر يك از اهل بيت عليهم السّلام، پيشگوئى پيامبر صلى اللَّه عليه و آله از مظلوميت امير المؤمنين عليه السّلام.
سخنان پيامبر صلى اللَّه عليه و آله در آخرين لحظات
گريه حضرت زهرا عليها السّلام هنگام وفات پيامبر صلى اللَّه عليه و آله
سليم مىگويد: از سلمان فارسى شنيدم كه مىگفت: در مرضى كه پيامبر صلى اللَّه عليه و آله از دنيا رفت نزد آن حضرت نشسته بودم. حضرت زهرا عليها السّلام وارد شد و چون حال ضعف پيامبر صلى اللَّه عليه و آله را ديد بغض گلويش را گرفت بطورى كه اشك بر گونههايش جارى شد.
پيامبر صلى اللَّه عليه و آله فرمود: دخترم، چرا گريه مىكنى؟ عرض كرد: يا رسول اللَّه، بعد از تو بر خودم و بر فرزندانم از بىاعتنائى مردم و تضييع حقّمان مىترسم.
آل محمد عليهم السّلام منتخبين خدا در زمين
پيامبر صلى اللَّه عليه و آله در حالى كه چشمانش اشك آلود شده بود فرمود: اى فاطمه، مگر نمىدانى ما اهل بيتى هستيم كه خداوند براى ما آخرت را بر دنيا ترجيح داده و فنا را بر همه خلقش حتمى نموده است.
خداوند تبارك و تعالى توجّهى به زمين نمود و مرا از ميان آنان انتخاب كرد و به پيامبرى برگزيد. سپس براى بار دوم توجّهى به زمين نمود و همسر تو را انتخاب كرد، و به من دستور داد تا تو را به ازدواج وى در آورم، و او را بعنوان برادر و وزير و وصىّ و جانشين خود در امّتم قرار دهم.
پس پدر تو بهترين انبياء و رسولان خداوند است، و شوهر تو بهترين اوصياء و وزيران است، و تو اوّل كسى از خاندان من هستى كه به من ملحق مىشوى.
سپس خداوند توجّه سومى به زمين كرد و تو را و يازده نفر از فرزندانت و فرزندان برادرم و شوهرت را كه از نسل تو هستند[1] انتخاب نمود.
معرفى دوازده امام عليهم السّلام
پس تو سيّده زنهاى اهل بهشت هستى، و دو پسرت حسن و حسين دو آقاى جوانان اهل بهشتند، و من و برادرم و يازده امام- كه جانشينان من تا روز قيامت هستند- همگى هدايتكننده و هدايتشدهايم.
اوّلين نفر از جانشينان پس از برادرم، حسن است و بعد از او حسين و سپس نه نفر از فرزندان حسين، كه در بهشت در يك منزل خواهند بود. منزلى از منزل من به خدا نزديكتر نيست[2]، و سپس منزل ابراهيم و آل ابراهيم است.
كرامت خداوند به حضرت زهرا عليها السّلام
دخترم، آيا نمىدانى از جمله كرامتهاى خداوند بر تو آن است كه تو را به ازدواج بهترين امتم و بهترين اهل بيتم در آورده است. او كه در قبول اسلام از همه پيشتر، در حلم و بردبارى از همه بالاتر، در علم از همه بيشتر، روحش از همه بزرگوارتر، زبانش راستگوتر، قلبش شجاعتر، دستش بخشندهتر، نسبت به دنيا از همه زاهدتر، و در كوشش و جديّت از همه شديدتر است.
حضرت زهرا عليها السّلام از آنچه پدرش فرمود مسرور و خوشحال شد.
فضائل اختصاصى امير المؤمنين عليه السّلام
سپس پيامبر صلى اللَّه عليه و آله به حضرت زهرا عليها السّلام فرمود: على بن ابى طالب هشت دندان برنده و شكافنده[3] دارد و مناقبى دارد كه هيچ يك از مردم ندارند:
ايمان او به خدا و رسولش قبل از هر كسى، كه احدى از امّتم در اين باره بر او سبقت نگرفته است. علم او به كتاب خدا و سنّتم كه احدى از امّت بجز همسرت همه علم مرا نمىداند، چرا كه خداوند علمى را به من آموخته است كه غير از من و او آن را نمىداند، و به ملائكه و پيامبرانش هم نياموخته و فقط به من آموخته، و مرا امر كرده كه آن را به على بياموزم و من اين كار را انجام دادم. بنا بر اين هيچ كس از امتم همه علم و فهم و حكمت مرا بطور كامل غير او نمىداند. ديگر اينكه تو اى دخترم همسر او هستى، و دو پسرش حسن و حسين نوههاى من هستند و آنها دو سبط امّتم هستند. و امر به معروف و نهى از منكر او، و اينكه خداوند- جلّ ثنائه- به او حكمت و حلّ و فصل بين حقّ و باطل را[4] آموخته است.
فضائل اختصاصى اهل بيت عليهم السّلام
دخترم، ما اهل بيتى هستيم كه خداوند هفت چيز به ما عطا كرده كه به احدى از اوّلين و آخرين بجز ما عطا نكرده است: من آقاى پيامبران و مرسلين و بهترين آنانم، و جانشين من بهترين جانشينان است، و وزيرم بعد از من بهترين وزيران است، و شهيد ما بهترين شهيدان است، كه مقصود عمويم حمزه است.
حضرت زهرا عليها السّلام عرض كرد: يا رسول اللَّه، آيا او آقاى شهيدانى است كه همراه تو كشته شدهاند؟ فرمود: نه، بلكه آقاى شهيدان از اوّلين و آخرين- بجز انبياء و اوصياء- است[5].
و جعفر بن ابى طالب[6] كه دو بار هجرت نمود[7] و صاحب دو بال خونين است كه با آنها در بهشت همراه ملائكه پرواز مىكند. و دو پسرت حسن و حسين دو سبط امّتم و دو آقاى جوانان اهل بهشتند. قسم به آنكه جانم بدست اوست، از ماست مهدى اين امت كه خداوند به وسيله او زمين را پر از عدل و داد مىكند همان طور كه از ظلم و ستم پر شده باشد.
درجات هر يك از اهل بيت عليهم السّلام
حضرت زهرا عليها السّلام عرض كرد: يا رسول اللَّه، كداميك از اينان كه نام بردى افضلاند؟
پيامبر صلى اللَّه عليه و آله فرمود: برادرم على افضل امّتم است. حمزه و جعفر، اين دو افضل امت من بعد از على و تو و دو پسر و نوهام حسن و حسين و جانشينان از فرزندان اين پسرم هستند- و پيامبر صلى اللَّه عليه و آله با دست اشاره به امام حسين عليه السّلام فرمودند- و مهدى از ايشان است. آنكه قبل از (مهدى) است از او افضل است. اوّلى كه مقدم است افضل از مؤخّر است، زيرا امام او است و اين وصىّ آن است[8]. ما اهل بيتى هستيم كه خداوند براى ما آخرت را بر دنيا ترجيح داده است.
پيشگوئى پيامبر صلى اللَّه عليه و آله از مظلوميّت امير المؤمنين عليه السّلام
سپس پيامبر صلى اللَّه عليه و آله به فاطمه و همسر او و دو پسرش نگاهى كرد و فرمود: اى سلمان،خدا را شاهد مىگيرم كه من با كسانى كه با اينان بجنگند روى جنگ دارم و با كسانى كه با اينان روى صلح داشته باشند روى صلح دارم. بدانيد كه اينان در بهشت همراه منند.
سپس پيامبر صلى اللَّه عليه و آله رو به على عليه السّلام كرد و فرمود: يا على تو بزودى بعد از من، از قريش و متحدشدنشان بر عليه تو و ظلمشان بر تو سختى خواهى كشيد. اگر بر عليه آنان يارانى يافتى با آنان جهاد كن و با مخالفين خود بوسيله موافقينت جنگ كن، و اگر يارى نيافتى صبر كن و دست خود را نگهدار و با دست خويش خود را در هلاكت مينداز. تو نسبت به من بمنزله هارون نسبت به موسى هستى، و تو از هارون اسوه و روش خوبى خواهى داشت كه به برادرش موسى گفت: إِنَّ الْقَوْمَ اسْتَضْعَفُونِي وَ كادُوا يَقْتُلُونَنِي[9]، اين قوم مرا ضعيف شمردند و نزديك بود مرا بكشند».
روايت از كتاب سليم:
1. بحار: ج 28 ص 54 ح 22.
روايت با سند به سليم:
1. كمال الدين: ج 1 ص 262.
2. الصراط المستقيم (بياضى): ج 2 ص 119.
روايت از غير سليم:
1. كفاية الاثر: ص 62.
2. امالى شيخ طوسى: ج 1 ص 154.
3. امالى شيخ طوسى: ج 2 ص 219.
4. ارشاد القلوب: ج 2 ص 419.
5. ملحقات احقاق الحق: ج 9 ص 262.
______________________________
(1) يعنى اين انتخابشدگان كسانىاند كه پدرشان على عليه السّلام و مادرشان فاطمه عليها السّلام باشد. و بنا بر اين شامل ساير فرزندان امير المؤمنين عليه السّلام كه از همسران ديگر حضرت بودهاند نمىشود.
(2) منظور در اينجا يا منزلت و مقام بهشتى حضرت است كه از همه نزد خداوند مقربتر است، و يا منزل و خانه بهشتى است كه از نظر شرائط معنوى و محبوبيت به درگاه الهى بر سايرين برترى دارد.
(3) دندان برنده و شكافنده كنايه از فضائلى است كه هر دشمنى با شنيدن آن به زانو در مىآيد و تسليم مىشود.
(4) كلمه «فصل الخطاب» داراى معناى دقيقى است، ولى اجمالا مراد علمى است كه به وسيله آن حكم قطعى بين حق و باطل صادر مىشود و شبهه و شكى نمىماند.
(5) منظور اين است كه انبياء و اوصياء و بخصوص چهارده معصوم عليهم السّلام قابل مقايسه با ديگران نيستند، و روايات متواتر وارد شده كه حضرت امام حسين عليه السّلام آقاى شهيدان اوّلين و آخرين است.
(6) از اينجا عطف به فضائل هفتگانه اهل بيت عليهم السّلام است كه فرمود: شهيد ما (يعنى حمزه) بهترين شهيدان است. ذكر حمزه و جعفر هم قبل از امام حسن و امام حسين عليهما السّلام به خاطر تقدم زمانى است چنان كه در دنباله حديث روشن است.
(7) حضرت جعفر بن ابى طالب يك بار از مكه به حبشه هجرت كرد و يك بار هم از حبشه بازگشت و به مدينه هجرت نمود.
(8) با توجه به اينكه همه چهارده معصوم عليهم السّلام نور واحد هستند فضيلت هر يك بر ديگرى با توجه به جوانب وجودى و خصايص هر يك از ايشان است، و ممكن است هر يك از جهتى فضيلت داشته باشند. حضرت مهدى عليه السّلام از جهاتى بر ساير ائمه عليهم السّلام فضيلت دارد، و در عين حال ائمه قبل از جهت تقدم در امامت بر آن حضرت فضيلت دارند. همه اين فضائل يك جنبه ظاهرى است و به مسأله نور واحد بودن ايشان ربطى ندارد.
(9) سوره اعراف: آيه 150
أسرار آل محمد عليهم السلام / ترجمه كتاب سليم، ص: 202تا206
- توضیحات
- سیره و فضائل
- 28 بهمن 1392
- خادمه آل رسول
- 2589